Նախապատմական հայկական արվեստը, թվագրված ուրարտական ժամանակաշրջանին, ավելի քան 4-5 հազարամյակի պատմություն ունի: Արվեստը միշտ էլ հայկական ինքնության անբաժան մասն է եղել՝ արտահայտված քանդակի, նկարչության, խճանկարի և փորագրության տեսքով:

Նկարչությունը հայկական արվեստի ամենավաղ, բայց ամենալայն տարածում գտած ձևերից է: Բացի արվեստի հիմնական գործառույթներից, նկարչությունը նաև պատմական և տեղակատվական հիմնական աղբյուրներից է: Հայկական մատյանները, ներառելով պատմական նշանակության բազմաթիվ մանրանկարներ, արտացոլում են հայկական արվեստի զարգացումը:
Մանրանկարչությունը հանդիսանում է նկարչության նախատիպը և թվագրվում հայկական արվեստների և գրականության ոսկեդարին (5-րդ դար): Արդեն իսկ միջնադարում մանրանկարչությունն արվեստի ամենագերակշիռ դերում էր:
Հայկական մանրանկարները մինչև միջնադարյան շրջանը բացառապես ստեղծվում էին վանականների և քահանաների կողմից՝ հետևաբար ունեին մեկ համընդհանուր թեմա՝ Քրիստոսի կյանքը: Արդեն տասներեքերորդ դարից սկսած՝ հայկական մանրանկարչությունը մեծ ծաղկում ապրեց ՝ ծնունդ տալով այնպիսի տաղանդավոր մանրանկարիչների, ինչպեսիք Թորոս Ռոսլինը, Սարգիս Պիծակը և Մոմիկն են:

Բարեբախտաբար, իննից տասնիններորդ դարերին թվագրվող ավելի քան 30000 մատյան է պահպանվել, որոնք ներառում են տասնյակ հազարավոր անտիկ մանրանկարներ: Մանրանկարները հիմնականում պատկերում են պատմական կարևորագույն իրողություններ, սրբապատկերներ, ինչպես նաև առօրեական թեմաներ: Հետևաբար, մատյանների պահպանման շնորհիվ, պատմաբանները հաճախ կարողանում են հստակ հետևություններ անել պատմական դեպքերի և մարդկանց կենսակերպի մասին:
Կտավների վրա նկարելը, նույնպես, անգնահատելի տեղ ունի հայկական մշակույթի պատմության մեջ: Այնուամենայնիվ, այն ավելի նոր ճյուղ է և թվագրվում է տասնութերորդ դարին: Գեղանկարչության կարկառուն ներկայացուցիչներից են Հակոբ Հովնաթանյանը, Հավհաննես Այվազովսկին, Վարդգես Սուրենյանցը, Փանոս Թերլեմեզյանը, Գևորգ Բաշինջաղյանը, Մարտիրոս Սարյանը, Հակոբ Կոջոյանը, Էդվարդ Իսաբեկյանը, Բարտուղ Վարդանյանը, Երվանդ Քոչարը, Մինաս Ավետիսյանը և այլք: Արվեստագետները ստեղծագործել են հիմնականում ռեալիզմ, ռոմանտիզմ, իմպրեսիոնիզմ, պոստիմպրեսիոնիզմ, աբստրակտ էքսպրեսիոնիզմ և մոդեռնիզմ ժանրերում:
Այժմ, նույնպես, հայկական արվեստը շարունակում է զարգանալ, և հայ արվեստագետները մեծ ճանաչում ունեն ամբողջ աշխարհում: Նրանց աշխատանքները գրաֆիկ դիզայնի, կոլաժի, ժամանակակից և աբստրակտ արվեստի բնագավառներում միշտ գնահատվել են և Հայաստանում, և Հայաստանի սահմաններից դուրս: Հայկական գեղանկարչության ոճը, մեթոդները և տեխնիկան մեծապես տարբերվում են: Սակայն արվեստի գործերի զգացմունքայնությունը, եզակի գույներն ու պատմությունը համընդհանուր են բոլոր հայ արվեստագետների աշխատանքներում:
«Աշուն», հեղինակ՝ Վիգեն Բերտիզյան։ Յուղանկար կտավի վրա։ «Աբստրակցիա կարմիր հետագծով», հեղինակ՝ Տաիրա։ Յուղանկար կտավի վրա։ «Չորրորդ հարթություն», հեղինակ՝ Հովհաննես Աղեկյան։ Յուղանկար կտավի վրա։ «Նատյուրմորդ նռերով», հեղինակ՝ Արթուր Իսայան
Ժամանակակից արվեստագետները, ինչպիսիք են օրինակ Հայկական արվեստի հարթակի կողմից ներկայացված անհատները, հայկական գեղանկարչության ակնառու ներկայացուցիչներից են: Իրենց գոյությամբ և հավերժ զարգացող մշակույթով նրանք փաստում են, որ հայկական արվեստը չի մահացել և չի էլ պատրաստվում զիջել իր դիրքերը շուկայում:
Leave A Comment
You must be logged in to post a comment.